Hormoonverstoorders- Hoe Xeno-oestrogenen Je Gezondheid Beinvloeden

In onze moderne wereld komen we dagelijks in contact met stoffen die invloed kunnen hebben op het hormonale evenwicht. Eén van deze stoffen zijn xeno-oestrogenen – chemische verbindingen die een oestrogeenachtige werking kunnen hebben in het lichaam. Waar zijn ze te vinden, wat wordt erover gezegd en hoe kun je de blootstelling eraan beperken?

Wat zijn xeno-oestrogenen?

Xeno-oestrogenen zijn chemische stoffen die in het lichaam kunnen reageren op een manier die lijkt op oestrogeen. Ze komen voor in diverse alledaagse producten, waaronder:

• Plastic verpakkingen (zoals BPA en ftalaten in waterflessen en voedselverpakkingen)

• Cosmetica en verzorgingsproducten (zoals parabenen in crèmes, shampoo en make-up en ftalaten in nagellak en parfums)

• Pesticiden en bestrijdingsmiddelen (die op groente en fruit kunnen voorkomen)

• Bepaalde voedingsmiddelen (zoals producten van dieren die groeihormonen hebben gekregen)

• Huishoudelijke producten (zoals schoonmaakmiddelen, synthetische geurkaarsen en luchtverfrissers)

• Bepaalde E-nummers, waarvan in sommige bronnen wordt gesuggereerd dat ze een oestrogeenachtige werking zouden kunnen hebben. Dit betreft onder andere E102 (Tartrazine), E104 (Chinolinegeel) en E122 (Azorubine/Karmozijn).

Hoe kun je de blootstelling aan xeno-oestrogenen beperken?

Er zijn verschillende manieren om de blootstelling aan xeno-oestrogenen te verminderen:

• Kies voor glas of roestvrij staal in plaats van plastic voor het bewaren van eten en drinken.

• Gebruik verzorgingsproducten zonder parabenen en synthetische geurstoffen.

• Kies zo veel mogelijk voor onbewerkte voedingsmiddelen.

• Beperk het gebruik van blikvoeding, aangezien sommige blikcoatings BPA kunnen bevatten.

• Ventileer je woning goed om mogelijke ophoping van stoffen uit meubels en schoonmaakmiddelen te verminderen.

Zijn siliconen een veilig alternatief voor plastic?

Siliconen worden vaak genoemd als alternatief voor plastic. Hoogwaardige, food-grade siliconen worden over het algemeen als stabiel beschouwd, vooral bij hogere temperaturen. Echter, bij lagere kwaliteit siliconen kunnen vulstoffen of weekmakers worden gebruikt. Glas en roestvrij staal blijven daarom voor velen de meest betrouwbare alternatieven.

Voeding en een gezonde levensstijl

Hoewel het vermijden van blootstelling aan bepaalde stoffen belangrijk kan zijn, wordt ook een gezonde levensstijl benadrukt. Dit omvat onder andere:

• Voldoende hydratatie met water, kruidenthee of citroenwater.

• Gevarieerd eten, waaronder groenten en fruit met antioxidanten.

• Vezelrijke voeding, zoals lijnzaad, haver en quinoa.

• Een gezonde leefomgeving, door blootstelling aan schadelijke stoffen te minimaliseren.

Door bewuste keuzes te maken in voeding, verzorging en dagelijkse producten, kun je jouw blootstelling aan externe stoffen mogelijk beperken. Voor specifieke gezondheidsvragen is het altijd aan te raden om contact op te nemen met een deskundige.

Bronnen

1. Diamanti-Kandarakis et al. (2009). Endocrine-disrupting chemicals: an Endocrine Society scientific statement. Endocrine Reviews, 30(4), 293-342.
2. Rochester, J. R. (2013). Bisphenol A and human health: a review of the literature. Reproductive Toxicology, 42, 132-155.
3. Gore et al. (2015). EDC-2: The Endocrine Society’s Second Scientific Statement on Endocrine-Disrupting Chemicals. Endocrine Reviews, 36(6), E1–E150.
4. Sargis, R. M., Neel, B. A., Brock, J. W., & Sandler, D. P. (2010). Environmental endocrine disruptors promote adipogenesis in the adipocyte lineage. Environmental Health Perspectives, 118(12), 1642-1649.
5. World Health Organization & United Nations Environment Programme (2013). State of the Science of Endocrine Disrupting Chemicals – 2012. WHO Press.
6. Mnif, W., Hassine, A. I. H., Bouaziz, A., Bartegi, A., Thomas, O., & Roig, B. (2011). Effect of endocrine disruptor pesticides: a review. International Journal of Environmental Research and Public Health, 8(6), 2265-2303.
7. Wadia, P. R., Cabaton, N. J., Borrero, M. D., Rubin, B. S., & Sonnenschein, C. (2013). Low-dose BPA exposure alters gene expression in the fetal mouse brain. Proceedings of the National Academy of Sciences, 110(24), 9523-9528.
8. Adlercreutz, H. (2007). Phytoestrogens and cancer. The Lancet Oncology, 3(6), 364-373.
9. Bansal, R., Zoeller, R. T. (2008). Silicones and Their Potential Hormonal Effects: A Review. Environmental Health Perspectives, 116(12), 1654–1660.
10. Moretto, H. H., Schulze, M., Wagner, G. (2005). Silicones in Food Contact Applications. Advances in Polymer Science, 176, 161–170.
11. Bradley, E. L., Castle, L. (2007). Migration of siloxanes from silicone bakeware into food. Food Additives & Contaminants, 24(1), 118–127.
12. European Journal of Medicinal Chemistry – Onderzoek naar de leverbeschermende effecten van kurkuma en antioxidanten. Bron: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/ (zoek op "Curcumin liver detox")

13. National Institutes of Health (NIH) – Studies over de rol van kruisbloemige groenten (zoals broccoli) bij de activering van leverenzymen. Bron: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/

14. Journal of Nutrition – Onderzoek naar de detoxificerende effecten van bieten en chlorofyl (bladgroenten).

    Bron: https://academic.oup.com/jn

15. Harvard Medical School – Over de mythen en feiten rond detox-diëten en de rol van een gezond voedingspatroon.

    Bron: https://www.health.harvard.edu/